Art.1
[...] Województwo Śląskie będzie nieodłączalną częścią składową Rzeczypospolitej Polskiej [...]

Artykuł Statutu Organicznego z 1920 roku dedykuję wszystkim tym, którzy nigdy nie mieli w ręce rzeczonego aktu prawnego, a straszą separacją Górnego Śląska.
Ku przestrodze!


Zbrodni można dokonać nie tylko na człowieku lub grupie ludzi. Zbrodni można dokonać również na obowiązującym prawie...

6 maja 1945 r. Krajowa Rada Narodowa wydając Ustawę Konstytucyjną o zniesieniu statutu organicznego województwa śląskiego (Dz. U. R. P. z 1945 r. nr 17 poz. 92) nie dochowała trybu abrogacji Ustawy Konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r. zawierającej statut organiczny Województwa Śląskiego (Dz. U. R. P. z 1920 r. nr 73, poz. 497 z późn. zm.) z porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej. W związku z tym poruczeni do wykonania w art. 3 ustawy o zniesieniu statutu nie byli uprawnionymi zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy do podejmowania decyzji dotyczących podziału Skarbu Śląskiego. Zachodzi tym samym uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstw polegających na przeszkodzeniu czynnościom Sejmu autonomicznego Województwa Śląskiego oraz wykonaniu czynności urzędowej przywłaszczając sobie uprawnienia urzędnicze na szkodę Sejmu Śląskiego oraz obywateli zamieszkałych na obszarze autonomicznego województwa śląskiego, tj. o przestępstwa z art. 114 i 136 kk z 1932 r. (Dz. U. R. P. 1932 r. nr 60 poz. 571).

Od przemiany ustrojowej i odejściu od sposobów funkcjonowania państwa totalitarnego nie doszło jednak do oceny przez organy Rzeczpospolitej Polskiej aktów normatywnych dotyczących Statutu. Dopiero w 2011 r. podjęła się tego Fundacja Ambasada Śląska z siedzibą w Bytomiu.

W odrodzonej II Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie Ustawy Konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r. zawierającej statut organiczny Województwa Śląskiego z ziem Śląska Cieszyńskiego oraz przyłączonych na mocy postanowień art. 88 Traktatu Wersalskiego z Niemcami (Dz. U. R. P. z 1920 r. nr 35 poz. 200) do Rzeczpospolitej Polskiej, utworzono województwo śląskie _ samodzielną, autonomiczną jednostkę administracyjną. Powołany na podstawie Statutu jednoizbowy Sejm Śląski z zastrzeżonym szeregiem kompetencji ustawodawczych, uchwalał własny budżet, który po odprowadzeniu należności do budżetu centralnego, zasilał Skarb Śląski oraz wyłaniał Radę Wojewódzką posiadającą kompetencje władzy wykonawczej. W skład Rady Wojewódzkiej oprócz członków wybieranych przez Sejm Śląski wchodzili Wojewoda i Wicewojewoda, jako reprezentanci Rządu Rzeczpospolitej Polskiej.

Przed inkorporacją części Ziemi Górnośląskiej ustrojodawca dokonał trzech nowelizacji Statutu:

  • ustawą konstytucyjną z dnia 8 marca 1921 r. dotyczącą uzupełnienia Ustawy Konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r. zawierającej Statut Organiczny Województwa Śląskiego (Dz.U. R. P. z 1921 r. nr 26 poz. 146),
  • ustawą z dnia 30 lipca 1921 r. o uzupełnieniu art. 40 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r. zawierającej statut organiczny Województwa Śląskiego (Dz.U. R. P. z 1921 r. nr 69 poz. 449),
  • ustawą z dnia 18 października 1921 r. zmieniającą art. 36 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r. zawierającej statut organiczny Województwa Śląskiego (Dz.U. 1921 nr 85 poz. 608).

Ostatecznie ustawą z dnia 16 czerwca 1922 r. o rozciągnięciu na ziemie górnośląskie województwa śląskiego Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i niektórych innych ustaw oraz w przedmiocie zmian w ustawodawstwie, na tych ziemiach obowiązującem (Dz. U. R. P. z 1922 r. nr 46 poz. 388) wprowadzono Statut z trzema poprawkami i innymi ustawami porządkującymi stan prawny na obszarze województwa śląskiego.

Pierwszym śląskim aktem normatywnym stało się rozporządzenie Wojewody Śląskiego z dnia 17 czerwca 1922r. w przedmiocie wydawania Dziennika Ustaw Śląskich (Dz. U. Śl. z 1922 r. nr 1 poz. 1). W ten sposób wyznaczono ostatecznie tryb ogłaszania mocy obowiązującej aktów normatywnych wydawanych przez śląskie organy władzy.

Kluczowy art. 44. Statutu stanowił, iż "Sejm Polski może prawa Województwa Śląskiego rozszerzyć, ścieśnić je atoli może tylko za zgodą Sejmu Śląskiego. Dlatego każda zmiana statutu organicznego może nastąpić równobrzmiącą uchwałą Sejmu Polskiego i Śląskiego o ileby ograniczała prawa Województwa Śląskiego" (za Konstantym Wolnym, autorem statutu organicznego: "Autonomja Śląska", Mikołów: Wydawnictwo K. Miarki, 1920, s. 61). W związku z nim dokonano tylko jednej, zgodnej z trybem, zmiany Statutu - ustawą z dnia 13 lutego 1924 r. w przedmiocie stosowania na obszarze województwa śląskiego ustaw, dotyczących państwowej służby cywilnej (Dz. U. R. P. z 1924 r. nr 21 poz. 224) dokonano czwartej poprawki art. 26 ust. 2 i art. 33 Statutu. Ustawodawca w art. 5 ust. 2 wyraźnie uzależnił uzyskanie mocy obowiązującej przepisów ustawy na obszarze województwa śląskiego od ogłoszenia zgody na nią Sejmu Śląskiego. Zapisy ustawy dotyczące służby cywilnej zostały przedłożone Sejmowi Śląskiemu, a jego posłowie wyrażając zgodę ustawą z dnia 9 lipca 1924 r. na zmianę statutu organicznego Województwa Śląskiego (Dz. U. Śl. z 1924 r. nr 18 poz. 73) w art. 2 uzależnili zyskanie mocy obowiązującej od dnia wejścia w życie noweli ustawy z 13 lutego 1924 r. Dopiero 18 marca 1925 r. na mocy art. 44 ustawy z dnia 17 marca 1921 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. R. P. z 1921 r. nr 44 poz. 267) Prezydent ogłosił nowelę ustawy zmieniającą niektóre postanowienia ustawy z dnia 13 lutego 1924 r. w przedmiocie stosowania na obszarze województwa śląskiego ustaw, dotyczących państwowej służby cywilnej (Dz. U. R. P. z 1925 r. nr 36 poz. 240), która w art. 3, wobec wyrażenia zgody Sejmu Śląskiego, nadawała moc obowiązującą treści ustawy na terenie województwa śląskiego z dniem jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej.

Piątą, nieudaną próbą nowelizacji Statutu była zmiana treści art. 44 w 1935 roku. Artykułem 81 ust. 3 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1935 r. (Dz. U. R. P. z 1935 r. nr 30 poz. 227) utrzymano w mocy Statut zmieniając treść jego art. 44 z "Ustawa, zmieniająca niniejszą ustawę konstytucyjną, a ograniczająca prawa ustawodawstwa lub samorządu śląskiego (artykuły 1, 4 do 12, 13 do 33, 36 do 42 i 44), wymagać będzie zgody Sejmu Śląskiego" na "Zmiana niniejszej ustawy konstytucyjnej wymaga ustawy państwowej." Zgodnie z trybem zawartym w pierwotnym brzmieniu art. 44 Statutu zgodę na jego zmianę musiał wyrazić Sejm Śląski, a ta musiała być opublikowana w Dzienniku Ustaw Śląskich. Ustawodawca nie zachował tego trybu - w art. 81. ust. 1 wprowadził przepisy z dniem ogłoszenia nie sankcjonując, pomimo rygoru nieważności, nowelizacji zmian w Statucie zgodą Sejmu Śląskiego. Złamał tym samym zasadę legalizmu.

Przywołując uzasadnienie wyrodku Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego dekretów o wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku przez Radę Państwa (K 35/08) - "Każde prawo, by mogło spełniać wymogi legalizmu, musi być prawem ustanowionym przez kompetentną władzę we właściwym trybie, określonym przez normy prawa obowiązującego w chwili jego stanowienia."

6 maja 1945 r. KRN wydała Ustawę Konstytucyjną o zniesieniu statutu organicznego województwa śląskiego (Dz. U. R. P. z 1945 r. nr 17 poz. 92). W akcie tym brak jest podstawy prawnej, o wyznaczenie której Fundacja zamierzała zabiegać przed organami Rzeczpospolitej Polskiej. Przesłanką, co do jej brzmienia (art. 44 Statutu w wersji pierwotnej) dla samego ustawodawcy jest treść art. 1 ustawy o zniesieniu statutu, który nie wymienia enumeratywnie zmiany dokonanej w Statucie postanowieniami Ustawy Konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1935 r. (Dz. U. R. P. z 1935 r. nr 30 poz. 227). Dodatkowo artykuł ów zawiera błąd - postanowienia ustawy z dnia 13 lutego 1924 r. w przedmiocie stosowania na obszarze województwa śląskiego ustaw dotyczących państwowej służby cywilnej (Dz. U. R. P. z 1925 r. nr 36 poz. 240) zmieniały treść Statutu nie wprowadzając obowiązywania zmienionej treści do porządku prawnego śląskie vacatio legis. W tym przypadku po raz kolejny ustawodawca złamał zasadę legalizmu nie dochowując trybu zmiany treści Statutu, abrogacja jest bowiem całkowitym ograniczeniem samorządu śląskiego i w myśl art. 44 Statutu podlega wyrażeniu na nią zgody Sejmu Śląskiego pod rygorem nieważności. W art. 4 ustawy KRN wprowadziła przepisy ustawy z dniem ogłoszenia nie sankcjonując uchylenia Statutu od zgody Sejmu Śląskiego.

W dniu 8 sierpnia 2011 r. do Instytutu Pamięci Narodowej wpłynęło zawiadomienie prezesa Fundacji Marcina M. Brody o popełnieniu przez członków KRN przestępstwa zagarnięcia władzy Sejmu Śląskiego. W zawiadomieniu zaznaczono, że decyzja KRN nastąpiła wbrew art. 44 Statutu obowiązującego w dniu wydania dekretu.

Postanowieniem z dnia 28 listopada 2011 r. prokurator Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie na podstawie art. 305 § 1 kpk i art. 48 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. tekst jednolity z 2007 r. nr 63 poz. 424, późn. zm.) odmówił wszczęcia śledztwa w sprawie zbrodni komunistycznej popełnionej w dniu 6 maja 1945 r. w Warszawie przez członków KRN na szkodę obywateli zamieszkałych na obszarze województwa śląskiego, tj. o przestępstwo z art. 95 kk z 1932 r. w związku z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego.

W uzasadnieniu postanowienia prokurator podniósł, że zachowanie członków KRN, którzy w dniu 6 maja 1945 r. głosowali nad uchyleniem Statutu nie wyczerpywało obowiązujących w dacie czynu znamion przestępstw określonych w art. 95, 137, 156 i 286 § 2 kk z 1932 r., gdyż nie było to zachowanie pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.

Na postanowienie prokuratora IPN Fundacja złożyła zażalenie, w którym podniesiono, że art. 81 ust. 3 ustawy konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1935 r. (Dz. U. R. P. z 1935 r. nr 30 poz. 227) zmieniający treść art. 44 Statutu, na który powoływał się prokurator IPN, nie obowiązywał jeszcze na terenie województwa śląskiego, gdyż Sejm Śląski nie wyraził na to zgody.

3 stycznia 2012 r. Fundacja złożyła kolejne zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez poruczonych do wykonania w art. 3 ustawy o zniesieniu statutu organicznego województwa śląskiego (Dz. U. R. P. z 1945 r. nr 17 poz. 92), którzy nie byli uprawnionymi do podejmowania decyzji dotyczących podziału Skarbu Śląskiego zgodnie z jej art. 2 ust. 2. W uzasadnieniu zawiadomienia podniesiono, że Sejm Śląski, w przeciwieństwie do Sejmu i Senatu RP, nie był rozwiązany po wybuchu II wojny światowej.

Prokurator IPN po przeprowadzeniu postępowania sprawdzającego o sygn. S2/12/ZK powołał się na ustalenia z poprzedniego postępowania o sygn. S44/11/ZK co do faktycznego stanu prawnego. W jego ocenie zachodzi tożsamość między czynem opisanym w sentencji postanowienia a będącym przedmiotem rozstrzygnięcia we wcześniejszym postępowaniu sprawdzającym. Odmawiając wszczęcia śledztwa prokurator odwołał się do zasady ne bis in idem. Fundacja nie skorzystała z przysługującego jej prawa złożenia zażalenia na to postanowienie.

26 marca 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie rozpoznając zażalenie Fundacji na postanowienie prokuratora IPN o syg. S44/11/ZK uznał je za bezzasadne, zaś podniesione w nim okoliczności za niedające podstaw do uchylenia zaskarżonego postanowienia o sygn. VIII Kp 184/12. Sąd w pełni podzielił argumentację wskazaną w postanowieniu o odmowie wszczęcia śledztwa powołując się na nieobowiązujący jeszcze w dniu czynu artykuł Konstytucji Kwietniowej uznając, iż działania KRN w omawianym zakresie były prawnie legalne. Orzeczenie Sądu w tej sprawie jest ostateczne i zamyka tym samym drogę prawną do przeprowadzenia śledztwa.



Ambasada Śląska © 2011 - 2012 Wszelkie prawa zastrzeżone.
 
Strona główna
O nas
Projekty
Nasi Partnerzy
Skrzynka kontaktowa Fundacji
Dekomunizacja